Isang Libo’t Isang Gabi (One Thousand and One Nights)

Basahin mo at unawain ang nobelang, “Isang Libo’t Isang Gabi (One Thousand and One Nights)” at alamin mo kung anong transpormasyon ang nangyari sa tauhan na maaaring maganap sa tunay na buhay.

Isang Libo’t Isang Gabi

(One Thousand and One Nights)

Nobela - Saudi Arabia

Isinalin sa Filipino ni Julieta U. Rivera

Isang babaeng mangangalakal ang nakipag-isang dibdib sa isang lalaking mahilig maglakbay sa buong mundo. Malimit siyang iniiwanan nang matagal ng kaniyang asawa. Dahil sa katagalan nang di pag-uwi ng lalaki, nakadama siya ng kalungkutan at pagkabagot. Umibig siya sa isang lalaking mas bata sa kaniya.

Isang araw, isang lalaki ang nagsampa ng reklamo laban sa lalaking kaniyang inibig at ipinakulong siya. Nang malaman ng babae ang tungkol dito, agad siyang nagbihis nang pinakamaganda niyang damit at pumunta sa hepe ng pulisya. Bumati siya at sinabi, “Kapatid ko ang lalaking ipinakulong ninyo, inaway nang hindi namin nakikilala, subalit nagsinungaling ang lalaking tumestigo laban sa kaniya. Nagkakamali kayo sa pagkabilanggo sa kaniya, wala na akong kasama at wala nang susuporta sa akin, kaya maawa na kayo, pakawalan n’yo siya.”

Nang marinig ng pulis ang kaniyang pagmamakaawa, at makita ang kaniyang ayos, umibig ito sa kaniya. Sinabi nito, “Pumunta ka sa aking tahanan hanggang sa mailabas ko ang iyong kapatid; tutulungan ko siya at pagkatapos ay ilayo mo na siya.” “Diyos ko po,” sagot niya. “Hindi ako pupunta sa bahay ng lalaking estranghero sa akin,” sabi ng babae. “Kung ganoon, hindi ko siya pakakawalan maliban kung sasama ka sa akin at payagan mo akong gawin ang gusto kong gawin,” sabi ng pulis. Sumagot siya, “Ikaw na lamang ang pumunta sa aking tahanan kahit maghapon at magdamag kung talagang kinakailangan,” sabi ng babae.

“Saan ang iyong tahanan?” tanong nito. At itinuro ng babae ang bahay at nagbigay ng oras para sa pagpunta.

Humingi rin siya ng tulong sa Cadi, “Diyos ko! Cadi.” “Oo,” sagot nito at siya’y nagpatuloy. “Pag-aralan mo ang kaso ko at gagantimpalaan ka ng Diyos,” sinabi nito. “Sino ang may kagagawan nito?” Sumagot siya, “Mayroon akong kapatid, kaisa-isa kong kapatid. Naparito ako dahil sa kaniya, sapagkat ikinulong siya ng pulis at pinaratangang isang kriminal. Nagsinungaling laban sa kaniya at sinabing ito’y masamang tao, kaya nakikiusap ako, tulungan n’yo siya.” Nang sulyapan siya ng Cadi, umibig din ito sa kaniya. “Pumunta ka sa aking tahanan para makasama ko at sasabihin ko sa pulis na palayain ang iyong kapatid. Kapag nalaman ko kung magkano ang kabayaran para sa kanyang kalayaan, babayaran ko ng sarili kong pera upang ako’y mapaligaya mo, sapagkat napakalambing ng iyong tinig.” At sinabi niya, “Kung magiging mabait ka sa akin.” Sumagot ang Cadi, “Kung hindi ka papayag, makaaalis ka na at huwag mo akong sisisihin.” Muli siyang sumagot. “Kung talagang iyan ang gusto mo, mas maganda at pribado sa aking tahanan kaysa sa inyo na maraming katulong ang makaiistorbo sa atin. Saka isa pa, hindi naman ako masamang babae, subalit kailangan ko lang itong gawin.” “Saan ang iyong tahanan?” tanong ng Cadi. Sumagot siya, “Sa ganitong lugar.” Sinabi niya ang takdang araw at oras ng kaniyang pagpunta.

Pumunta rin siya at humingi ng tulong sa Vizier na palayain ang kaniyang kapatid sapagkat lubha niya itong kailangan. Subalit may ibinigay rin itong kondisyon. “Payagan mo akong gawin ang gusto kong gawin sa iyo at palalayain ko ang iyong kapatid.” Sumagot siya, “Kung talagang gusto mo, doon na lamang sa aming tahanan, tayo lang doon, hindi naman kalayuan ang aking bahay. Para maayos ko naman ang aking sarili.” “Saan ang bahay mo?” tanong nito. “Sa ganitong lugar.” At nagtakda ang babae ng oras at araw na gaya ng dalawang nauna. Mula rito ay pumunta siya sa hari. Isinalaysay rin niya ang pangyayari at humingi rin siya ng tulong upang mapakawalan ang kaniyang sinasabing kapatid. “Sino ang nagpakulong sa kaniya?” tanong nito. “Ang hepe ng pulisya,” ang kaniyang sagot. Nang marinig ng hari ang nakahahabag na salaysay sa pagkakakulong ng kapatid, bumukal sa puso nito ang awa at pagmamahal. Sinabi nito na sumama sa kaniyang tinutuluyan at upang matulungan siyang palayain ang kapatid. Subalit kaniyang sinabi, “O mahal na hari, madali lang para sa iyo ang lahat. Wala akong magagawa kapag iyong ginusto. Subalit malaking karangalan kung pupunta ka sa aking tahanan.” Siya’y pumayag. Sinabi ng babae ang lugar at oras ng kanilang pagtatagpo na gaya ng oras sa sinabi niya sa unang tatlong lalaki. Umalis siya pagkatapos at humanap ng isang karpintero at sinabi nito, “Ipaggawa mo ako ng isang cabinet na may apat na compartment, magkakapatong, may pinto ang bawat isa at masasaraduhan. Malaman ko lang kung magkano at babayaran ko.” Sumagot ang karpintero, “Apat na dinaryo ang halaga nito, subalit hindi ko na ito pababayaran kung papayagan mo ako sa aking kahilingan.” “Kung kinakailangan,” sagot ng babae. “Papayag ako subalit gawin mo nang lima ang compartment ng cabinet na ipinagagawa ko sa iyo.” At sinabi nito kung kailan ihahatid ang cabinet sa kaniyang tahanan. Sinabi ng karpintero, “Mabuti, sige maupo ka na lamang at gagawin ko ngayon din ang iyong cabinet.” Pagkatapos na magawa, inutusan niya ang karpintero na dalhin sa bahay ang cabinet. Ipinuwesto niya ito sa sala. Pagkatapos, kumuha ng apat na damit at may iba-ibang kulay. Naghanda na rin siya ng makakain, karne, inumin, prutas, mga bulaklak, at pabango.

Dumating ang araw na ibinigay niya sa lahat ng hiningian niya ng tulong. Isinuot niya ang kaniyang pinakamahal na damit, naglagay ng mga adorno sa sarili, nagpabango, at nilagyan ng mamahaling karpet, at naghintay sa kahit sino ang maunang dumating.

Si Cadi ang unang dumating. Nang makita niya ito, tumayo siya at humalik sa paanan ni Cadi. Hawak ang kamay, inaya niya itong maupo sa karpet. Nang sisimulan na nito ang kaniyang pakay, sinabi ng babae, “Alisin mo muna ang iyong kasuotan at ang iyong turban. Isuot mo ang dilaw na roba at bonnet na ito habang inihahanda ko ang makakain at maiinom natin. Pagkatapos, puwede mo nang gawin ang nais mo.” Habang isinusuot niya ang roba at bonnet, may kumatok sa pinto. “Sino ang kumakatok”? tanong niya. “Ang aking asawa,” ang kaniyang tugon. “Ano ang aking gagawin, saan ako pupunta”? tanong ni Cadi. “Huwag kang matakot,” sabi ng babae. “Itatago kita sa cabinet na ito.” “Gawin mo kung ano ang dapat,” sagot ni Cadi. Kaya’t ipinasok niya ito sa pinakaibabang compartment at isinara ang pinto.

Pumunta siya sa pintuan at tiningnan kung sino ang kumakatok. Ang hepe ng pulisya. Pinatuloy niya ito agad. “Ariin mong iyo ang lugar na ito at ako’y iyong alipin. Buong araw sa akin ka kaya’t alisin mo na ang iyong suot at ipalit mo ang pulang roba na ito.” Subalit bago nito magawa ang kaniyang pakay, sinabi nito, “Ako’y iyong-iyo at walang iistorbo sa atin. Kung mabait kang talaga, gumawa ka muna ng kautusan na nagpapalaya sa aking kapatid para naman mapanatag ang aking kalooban.” “Masusunod,” sabi nito. At gumawa na nga ng kautusan ang pulis na nakasaad ang agarang pagpapalaya sa kaniyang kapatid. Nang sisimulan na niya ang kaniyang pakay, biglang may kumatok sa pinto. “Sino iyon?” tanong ng pulis. “Ang aking asawa,” sagot ng babae. “Ano ang gagawin ko?” ang muli niyang tanong. “Pumasok ka sa cabinet na ito, pag-alis niya saka ka lumabas.” At ipinasok niya ito sa pangalawang compartment sa ilalim at sinarhan ang pinto.

Samantala ang nangyayari ay naririnig lamang ni Cadi na nasa loob ng isang compartment ng cabinet.

Pumunta uli ang babae sa pintuan upang muling tingnan kung sino ang kumakatok, si Vizier. Sinabihan din niya ito na tanggalin ang mabigat na damit at turban at magsuot ng mas magaan. Isinuot niya ang bughaw na damit at ang kaniyang pulang bonnet at pati na rin ang kaniyang robang gagamitin upang maginhawa sa pagtulog. Nagsimula na ang pakay ni Vizier, nang biglang may kumatok. Tinanong din niya kung sino ito at sinabi ng babae na ito ay ang kaniyang asawa. Nalito ang lalaki at nagtanong kung ano ang kaniyang dapat gawin kaya’t sinabi sa kaniyang magtago sa loob ng cabinet sa ikatlong compartment. Tulad nang nauna, isinara rin niya ang pinto ng cabinet.

Pumunta siya sa pinto at pinagbuksan ang kumakatok. Ito ay ang hari. Pagkatapos, iminungkahi nito ang pagpapalit ng damit, mayamaya pa nagkakapalagayang loob na sila. Sinimulang gawin ng hari ang kaniyang ninanais. Nakiusap ang babaing tumigil muna at nangakong paliligayahin niya ito sa silid pagkatapos ng kaniyang sasabihin. “Kahit ano ang iyong kahilingan,” sagot niya. “Alisin mo ang iyong roba at turban.” Mahal ang kaniyang damit. Nagkakahalaga ito ng isang libong dinaryo. Nang alisin niya ito, ipinalit ang roba na nagkakahalaga ng sampung dinaryo lamang. Ang lahat ng kanilang pinag-uusapan ay naririnig lamang ng tatlong lalaking nakatago sa tatlong compartment ng cabinet subalit hindi sila makapagsalita. Nang simulan ng hari ang kaniyang nais sa babae, sinabi niya, “Mayroon sana akong ipakikiusap sa iyo.” Habang sila’y nag-uusap, may kumatok muli sa pintuan. Tinanong nito kung sino ang kumakatok. Muli niyang sinabi na ito ang kaniyang asawa. Sinabi nito na paalisin ang asawa o siya, ang hari, ang magpapaalis dito. Subalit sinabi niya na maging matiyaga. Kaya’t pinapasok niya ito sa pang-apat na compartment ng cabinet. At isinara ang pinto.

Lumabas siya upang patuluyin ang kumakatok. Ito ang karpintero. Tinanong ng babae. “Anong klaseng cabinet ba itong ginawa mo?” “Bakit, anong masama sa ginawa ko?” Sumagot siya, “Masyadong makipot ang ibabaw na compartment.” “Hindi.” “Anong hindi?” Subukin mo ngang pumasok at hindi ka kakasya riyan.” Pumasok nga ang karpintero sa ikalimang compartment. At sinaraduhan ito ng babae.

Agad niyang dinala ang sulat sa hepe ng pulisya. Agad namang pinalaya ang kaniyang mangingibig. Hindi nila malaman ang kanilang gagawin. Napagpasiyahan nilang magpakalayo-layo at lumipat ng siyudad sapagkat hindi na sila makapananatili sa lugar na iyon. Gumayak sila at tumakas sakay ng isang kamelyo.

Samantala, nanatili ang limang lalaking nakakulong sa compartment ng cabinet. Sa loob ng tatlong araw na walang pagkain at walang tubig. Hindi nakatiis ang karpintero, kinatok niya ang compartment ng hari, kinatok naman ng hari ang compartment ni Vizier, kinatok naman ni Vizier ang compartment ng pulis at ng pulis sa compartment ni Cadi. Sumigaw ang Cadi na nagsasabing bakit ba sila nagsasakitan gayong lahat naman sila ay nakakulong. Nagkarinigan silang lima. Napagtanto nila na sila ay napagkaisahan ng babae. At habang sila-sila ay nagkukuwentuhan ng mga pangyayari, nagtataka ang kanilang mga kapitbahay sapagkat may ingay ay wala naman silang makitang tao sa loob. Kaya’t napagpasyahan nilang wasakin ang pinto at pasukin ang bahay.

Nakita nila ang cabinet na yari sa kahoy. Nakarinig sila ng nagsasalita kaya’t tinanong nila kung may genie sa loob nito. Sinabi ng isa na sunugin ang cabinet. Sumigaw ang Cadi na huwag silang sunugin. Nagkunwari siyang genie, nagsalita ng mensahe galing sa Qur’an. Pinalapit nito ang mga tao sa cabinet.

Lumapit sila sa cabinet at nagsimulang magsalaysay ang mga nakakulong. Tinanong nila kung sinong may kagagawan ng lahat ng ito. Ikinuwento nila lahat-lahat nang nangyari. Nang makita nila ang kanilang mga hitsura at pananamit, nagtawanan na lamang sila. Lumabas sila ng bahay na tinatakpan ang kanilang mga mukha upang di makilala at makaiwas sa tsismis ng mga kapitbahay.